Waarom zijn we zo gefocust op wat anderen van ons vinden?
En wat kun je doen om die focus op anderen, de angst voor oordeel/afwijzing en je eigen oordelen over jezelf wat te ontspannen?
Je hoort het in deze podcast :-)
Luister je in een app? Dan kun je mij helpen door mijn podcast te volgen of een sterren-waardering te geven. Zo gepiept :-) Bij Apple Podcasts kun je hier ook een review met tekst achterlaten.. Dat vind ik superleuk om te lezen én zo kan ik gemakkelijker nieuwe mensen bereiken. Dankjewel!
Verder lezen/luisteren:
Welkom bij deze aflevering van HSP binnenwereld waar ik het ga hebben over het loslaten van wat anderen van je vinden. Ik ga wat vertellen over waarom we zo gefocust zijn op wat anderen van ons vinden, waarom dat voor HSP nog net even wat sterker is, én ik ga een aantal praktische tips geven om die focus een klein beetje los te kunnen laten.
Focus op anderen vanwege afhankelijkheid
Van nature zijn we als mensen gericht op wat anderen van ons vinden, en als je daar wat langer over nadenkt dan is dat eigenlijk heel erg logisch. We worden namelijk allemaal afhankelijk geboren en we zijn een hele lange tijd voor ons overleven afhankelijk van andere mensen. Als je een baby of een klein kind alleen laat en er niet voor zorgt, dan gaat het dood. Dus het is lange tijd ontzettend belangrijk wat andere mensen doen, vinden en voelen. En als HSP heb je ook nog eens een extra sensor om dat waar te nemen.
Focus op wat niet goed gaat
Daarnaast zijn we van nature vaak gefocust op wat er niet goed gaat, in plaats van op wat er wel goed gaat. Ook dat is goed te verklaren. In het Clarity Proces beschouwen we het denken als ons overlevingssysteem. Zoals dieren bijvoorbeeld hard kunnen rennen, in bomen kunnen klimmen of stekels hebben, zo hebben wij een denksysteem. Met dat denksysteem kunnen we dingen bedenken, maken en ons aanpassen. Super handig en het heeft ons ver gebracht.
Het denken als overlevingsmechanisme
In het Clarity Proces verdelen we dat denksysteem in twee delen: het bewuste deel en het onbewuste deel. Het onbewuste deel is een soort opnameapparaat waarmee alles wat je meemaakt wordt opgeslagen. En het werkt als een soort lijfwacht: het kijkt continu of er gevaar of mogelijk gevaar is.
Stel dat je een een beroemdheid hebt die beveiligd wordt. De lijfwacht van die persoon is niet geinteresseerd in alle mensen die daar staan, die het goed met deze beroemdheid voor hebben. Hij is niet geïnteresseerd in alles wat er goed gaat. Die lijfwacht is alleen maar gefocust op waar het eventueel mis zou kunnen gaan. En zo is het ook met onze innerlijke lijfwacht. Ons denken heeft heel erg de neiging om vooral te focussen op wat er niet goed gaat of op wat er in de toekomst eventueel mis zou kunnen gaan, zodat je daarop kunt inspelen. Dat is in principe hartstikke handig, maar het staat bij de meeste mensen nogal in de overdrive.
HSP en focus op anderen
Hoog sensitieve mensen nemen meer subtiele informatie waar, verwerken die informatie dieper en reageren er intenser op dan mensen die niet HSP zijn (uit het boek ‘het hoogsensitieve brein’ van Esther Bergsma) erop reageren. HSP zijn daardoor nog meer gericht op wat anderen doen, voelen, vinden en denken. En door die diepere verwerking van informatie zijn HSP vaak ook zelfkritischer en die zelfkritiek kun je dan eenvoudig projecteren op de ander. Bijvoorbeeld dat je denkt dat de ander iets van jou vindt of over jou veroordeelt wat je eigenlijk in jezelf veroordeelt.
Meningen van anderen in perspectief plaatsen
Wat kun je met deze informatie? Ik vond het zelf heel erg fijn om in te zien dat die focus op andere mensen heel natuurlijk is en dat we die bijna allemaal hebben. Dus op zich hoef je daar niets aan te veranderen. Maar het is wel fijn als je het in een wat ander perspectief kunt zetten en er wat ontspanning naast kunt plaatsen. Ik heb een aantal praktische tips voor je.
Tip 1: Word je bewust van je eigen oordelen over jezelf
De eerste is om je bewust te worden van je eigen oordelen over jezelf en je eigen projecties. Vaak projecteren we onze eigen oordelen over onszelf op de ander. Dus als jij bijvoorbeeld vindt dat je een te dikke buik hebt, dan zul je wellicht vaak denken dat iemand anders vindt dat jij een dikke buik hebt. Je kunt helemaal niets doen aan wat de ander van je vindt. Maar je kunt wel jouw eigen oordelen helder krijgen en daar met een beetje zachtheid naar kijken. Luister nog eens de derde aflevering van deze podcast terug over omgaan met gedachten en over dat gedachten niet de waarheid zijn.
Tip 2: Vul zo min mogelijk in voor de ander
Een andere tip is om te proberen zo min mogelijk in te vullen voor de ander en meer (als dat passend is) te vragen wat iemand vindt. Het gebeurt vaak dat wij invullen wat de ander vindt en wat de ander voelt. Wees je bewust wanneer je invult voor de ander en in hoeverre daar misschien een eigen oordeel een rol bij speelt.
Tip 3: Voel wat het met je doet en laat dat er zijn
Stel dat je de ander jou echt veroordeelt of dat je denkt dat dat zo is (of het werkelijk zo is maakt eigenlijk niet zoveel uit). Wanneer dat zo is merk je waarschijnlijk een spanning in je lichaam of een emotie. Kijk dan eens of je die spanning er kunt laten zijn en er heel bewust met je adem bij aanwezig kunt zijn. Meestal is het moment zelf daar niet zo geschikt voor. Dus bijvoorbeeld niet in het gesprek zelf, maar later als je thuis bent. Ga eens zitten met jezelf en ga kijken: hé, wat gebeurt er in mij? Probeer te focussen op de fysieke sensatie. Wat voel je in je lichaam? En kun je daarbij zijn?
Voel wat het met je doet en wat er gebeurt in je lijf en adem dan wat dieper door, terwijl je die spanning of emotie er gewoon laat zijn. Dan kan het zijn dat de spanning er uitkomt. Als je iemand bent die makkelijk huilt, zou het kunnen dat je gaat huilen. Dat is helemaal oké. Het kan ook dat dat helemaal niet gebeurt en dat is ook helemaal oké.
Kijk wat er gebeurt als die spanning of die reactie er gewoon helemaal mag zijn en jij daarmee ademt. Dan kan het zelf z’n weg vinden en het lucht vaak enorm op als iets er gewoon even mag zijn.
Tip 4: Combineer doorvoelen met bewustzijn van het hier & nu
En de laatste tip: combineer het bewustzijn van die spanning (en wat het met je doet) met bewustzijn van het hier en nu. Dit is misschien wel de belangrijkste tip. Dus jij zit met die spanning of emotie en tegelijkertijd kun je je op dat moment bewust worden van wat er nu werkelijk gebeurt: ik zit op een stoel, ik adem, ik ben oké. Kijk om je heen en gebruik je zintuigen. Kijk en luister: is er nu gevaar? Is er nu een echt probleem?
Als er echt daadwerkelijk gevaar is, als je huis in de brand staat, dan moet je naar buiten lopen. Maar in 99,9 procent van de gevallen zul je waarschijnlijk kunnen waarnemen dat er geen gevaar is. En dat er dus voor het overlevingssysteem geen echt probleem is. Het dénkt dat er een probleem is vanwege die focus op anderen vanuit onze kindertijd.
Dat onderscheid maken tussen wat er in je denken gebeurt en wat er werkelijk gebeurt, is wat we in het Clarity Proces continu doen. Dat is wat je vrijheid geeft, en dat is wat je ontspanning geeft. De ontspanning komt niet vanuit: ‘Ik mag hier niet meer op reageren’ of ‘ik mag die focus niet meer hebben’ of ‘ik mag dit niet meer vervelend vinden’. De ontspanning komt vanuit: ‘het is helemaal oké dat dit er is. Het is helemaal oké om dit te voelen, om die focus op andere mensen te hebben, om ergens van slag van te zijn. En tegelijkertijd kan ik zien dat er geen werkelijk probleem is. Dat ik in dit moment oké ben.
Dat geeft ontspanning.